پادکست 

 داریوش شاه میگوید: پس از آن من سپاه پارسی را از ری نزد ویشتاسپ فرستادم…»
بندِ خوانده شده که از متن سنگنوشتۀ هخامنشی بیستون گرفته شده، حکایت از پیشینهی کهنسال سرزمینی دارد که در اینجا از آن سخن خواهیم گفت.
بنابرآنچه که در کتاب باستانی اوستا آمده ری سیزدهمین شهری است که در جهان ساخته شده است. اگرچه ری همواره یکی از شهرهای مهم ایران باستان بهشمار میرفت، اما هیچگاه در ایران باستان پایتخت نبوده است، با این حال دفترهای باستانی از این شهر شگفتانگیز بسیار سخن راندهاند.
فردوسی میفرماید:
چو پیروز از آن روز تنگی بِرَست بر آرام بر تخت شاهی نشست

این شهر باستانی با پیشینهای سههزارساله، امروزه در دل استان تهران جای گرفته و در دامانش آتشکدهای کهن، تپههایی باستانی و دژهایی قدیمی آرمیدهاند که در اینجا به معرفی چهاربنای نامی در این سرزمین باستان میپردازیم.
چشمه علی
چشمهعلی یکی از نقاط باستانی، دیدنی و گردشگری شهر ری بهشمار میرود که در منطقه ۲۰شهرداری تهران قرار دارد. این چشمه درهمسایگی ابن بابویه، برج طغرل، دژ رشکان و در زیر باروی شهر ری جای گرفته و از میان صخرهای بزرگ خارج شده و به سوی جنوب وسپس جنوب شرق جاری است. نام باستانی این چشمه سورین بوده، زیرا در روزگار باستان در کنار پرستشگاه آناهیتا بودهاست. نام فعلی آن نیز برگرفته از نام امام نخستین شیعیان میباشد. پیشینۀ چشمهعلی به حدود ۸۰۰۰سال پیش بازمیگردد، زمانی که نخستین افراد در کنار چشمهای دایمی بر بالای تپهای گرد آمدند.
برج طغرل
برج طغرل در شرق آرامگاه ابن بابویه در خیابان ابن بابویه شهر ری جای دارد و از سازههای بازمانده از دورۀ سلجوقیان میباشد. در برخی متون این محل، برج خلیفه یزید نامیده شدهاست. بلندای برج حدود ۲۰متر میباشد و به باور برخی از کارشناسان این برج همانند عقربههای ساعت بوده و میتوان از روی تابش آفتاب بر روی کنگرههای آن زمان را تشخیص داد.
چالش و اختلافات فراوانی میان کارشناسان و تاریخنگاران دربارۀ شخصیت خفته در این بنا وجود دارد. گروهی آن را آرامگاه طغرل بیک سلجوقی میدانند، چنانکه در مجملالتواریخ اینگونه آمدهاست که «سلطان طغرلبیک در شهر ری وفات رسید و تربتش آنجا برجاست».
ابن بابویه
گورستان یا آرامستان اِبنِ بابُوَیْه نخستین گورستان شهر ری و دومین گورستان تهران است که بسیاری از مشاهیر ایران در آن دفن هستند. نام این گورستان برگرفته از نام محمد بن بابُویه معروف به شیخ صدوق یکی از فقها و دانشمندان شیعه است که آرامگاهش در آنجا جای گرفته است.
این گورستان گسترهای به میزان ۱۰هکتار دارد و از چهرههای سرشناس و تاریخسازی که در آن خفتهاند میتوان به بزرگ مردانی همچون زندهیاد دکتر حسین فاطمی، جهانپهلوان غلامرضا تختی، استاد رحیم مؤذنزادۀ اردبیلی، شادروان علیاکبر دهخدا، زندهیاد محمدعلی فروغی (ذکاءالملک)، نگارگر پرآوازه حسین بهزاد و همسرش و شاعر شهید میرزاده عشقی اشاره کرد.
دژ رشکان
دژ رشکان امروزه در نزدیکی محلۀ صفائیۀ شهر ری و تپه چشمهعلی قرار دارد ویکی از دژ و قلعههای محافظ هسته اولیه ری بهشمار میرفت.
این دژ با ساختاری متشکل از لاشه سنگ و ساروج، متعلق به دوره اشکانیان است. این دژ در گذشته با انتساب به فخرالدوله فرزندِ رکنالدوله دیلمی، فخرآباد نامیده میشد تا آنکه بررسیهای باستانشناسی زمان ساخت آن را به پیشینهای کهنتر بُرد.
نام قلعۀ شکوهمند «رشکان» از واژۀ رشک که دگرگونهی ارشک، نام بنیانگذار سلسلۀ فرمانروایی اشکانیان (پارتیان) است گرفته شده و در بررسیها و کاوشهای باستانشناسی از این جایگاه ابزارهای جنگی کهن و بسیاری بهدست آمده که اکنون در موزه ایران باستا ن نگهداری میشوند